Qua đường lúc chạng vạng

Shutter Speed – Tốc độ cửa trập

Shutter Speed (Tốc độ cửa trập) cũng là một khái niệm cơ bản cần phải biết ngay khi học chụp ảnh. Giống như khẩu độ (aperture), tốc độ cửa trập là một trong ba nhân tố quyết định tới độ sáng của bức ảnh.

Định nghĩa Shutter Speed (Tốc độ cửa trập)

Tốc độ cửa trập là thời gian cửa trập được mở ra cho ánh sáng đi vào và tác động lên cảm biến của máy ảnh.

Cửa trập (shutter) được cấu tạo theo rất nhiều kiểu khác nhau. Về cơ bản thì các cửa trập cơ học là một thiết bị gồm các bộ phận điều khiển và màn trập (shutter curtain). Màn trập thường được làm bằng các lá kim loại mỏng, có khả năng xoè ra (để đóng) hoặc trập lại (để mở).

Màn trập của máy ảnh Leica M khi xoè ra để che cảm biến và trập lại để lộ cảm biến. Ảnh: paratime.vn

Tốc độ cao nhất hiện nay của cửa trập cơ học là 1/16000 giây, còn của cửa trập điện tử là 1/32000 giây (nhanh gấp đôi).

Thời gian mở cửa trập càng nhiều thì lượng ánh sáng tiếp xúc càng lớn và ảnh càng sáng. Nếu thời gian mở quá ngắn, lượng ánh sáng vào không đủ thì bức ảnh sẽ bị tối.

Ý nghĩa của việc thay đổi tốc độ cửa trập

Ngoài việc điều chỉnh độ sáng như đã đề cập ở trên, tốc độ cửa trập ảnh hưởng tới độ nét của bức ảnh và được dùng để tạo chuyển động trong khung hình.

Một hiện tượng dễ gặp nhất là ảnh bị rung, nhoè khi chụp trong điều kiện thiếu sáng. Lúc này người chụp thường là phải để tốc độ cửa trập thấp để ảnh đủ sáng, nhưng tay cầm không đủ vững (máy bị dịch chuyển) hoặc đối tượng được chụp đã di chuyển quá nhanh so với tốc độ cửa trập.

Vì thế, khi chụp thể thao thì do các đối tượng chuyển động rất nhanh nên để “đóng băng” được chuyển động thì chúng ta phải để tốc độ cửa trập cao. Có thể là 1/500, 1/1000 hoặc cao hơn.

Ngược lại, khi muốn thể hiện chuyển động thành từng vệt thì chúng ta để tốc độ cửa trập thấp. Có thể là 1/30 giây khi chụp lia máy (panning) theo chuyển động của xe máy. Hàng phút khi muốn đèn của các phương tiện giao thông tạo thành những vệt sáng dài. Thậm chí là để hàng giờ cho các vì sao trên trời vẽ thành những vòng cung đồng tâm (là sao Bắc Đẩu).

Thời gian phơi sáng 2 giây đủ để các đốm lửa tạo thành các vệt sáng dài. Ảnh: documentary.vn

Mỗi loại máy ảnh sẽ có giới hạn nhất định về tốc độ cửa trập tối thiểu và tối đa. Tuy nhiên thông số này không liên quan lắm tới giá cả của chiếc máy.


Tiếp theo

3 responses

  1. […] Shutter Speed – Tốc độ cửa trập […]

  2. […] ISO (Độ nhạy sáng) là một trong ba cạnh của tam giác lộ sáng (exposure triangle). Hai cạnh còn lại là khẩu độ (aperture) và tốc độ cửa trập (shutter speed). […]

  3. […] bài trước chúng ta đã lần lượt tìm hiểu về khẩu độ, tốc độ cửa trập và ISO. Đây là ba yếu tố làm nên mô hình tam giác lộ sáng (exposure triangle). Sự […]

Bình luận

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.