Shutter là “cửa chập” hay “cửa trập”?

Anh thì hay viết là “trập”. Vì thế, khi chưa biết đúng sai thế nào thì cứ trình bày theo thói quen của mình đã. Nếu sai thì sửa.

Đầu tiên phải phân biệt giữa “cửa trập” (shutter) và “màn trập” (shutter curtains). Đại khái thì cái “cửa” nó gồm nhiều bộ phận cấu thành trong đó có màn trập (có người gọi là “mành” hoặc “màng”). Còn cái màn trập là mấy lá thép xếp cạnh nhau, chức năng của nó là ngăn hoặc cho ánh sáng đi tới bề mặt cảm biến/phim. Mà thường thì máy ảnh có hai cái màn trập nhé, và cũng có loại thì không có cái nào.

Sở dĩ phải nói tới cái màn đấy vì cơ chế hoạt động của nó sẽ quyết định là “chập” hay “trập”.

Cứ theo cái video này thì các lá thép chuyển động cùng chiều rồi xếp chồng lên nhau để lộ ra cảm biến/phim cho ánh đi vào rồi lại bung về vị trí cũ để che cảm biến.

Tra từ điển tiếng Việt của Vietlex (2007, tr. 1593) thấy mục từ “trập” là một động từ ít dùng với nghĩa giải thích chỉ vỏn vẹn là “cụp xuống” kèm theo hai ví dụ: (1) “chó trập đuôi” và (2) “Chị dâu tôi trề môi dưới ra, và trập mí mắt lại, với cái giọng của các bà đài các (…)“. Ví dụ thứ hai là trích từ “Tâm sự gái già” của Huy Cận. Ông Huy Cận là người Hà Tĩnh nên chắc sẽ không dễ bị nhầm lẫn “tr” với “ch”.

Thế thì dùng “trập” (cụp xuống) sẽ chính xác hơn “chập” (gom nhiều cái làm một).